مسئله ریزش میوه درختان گلابی و سیب یکی از چالش‌های جدی در باغات درختان دانه‌دار است که می‌تواند به کاهش قابل توجه عملکرد باغ منجر شود. این پدیده به دلایل مختلفی مثل تنش‌های محیطی، مشکلات تغذیه‌ای، و عدم گرده‌افشانی موثر اتفاق می‌افتد.
در این مقاله به بررسی دلایل ریزش میوه سیب و گلابی و راهکارهای جلوگیری از آن می‌پردازیم.
زمان‌های کلیدی ریزش میوه سیب و گلابی
معمولا ریزش میوه درختان گلابی و سیب در 3 مرحله اتفاق می‌افتد.
- ریزش بعد از گلدهی و تشکیل میوه اولیه
- ریزش در مرحله میانی رشد میوه
- ریزش قبل از رسیدگی و برداشت
دلیل ریزش میوه سیب و گلابی
ریزش میوه گلابی و سیب در هرکدام از مراحل اولیه، میانی و قبل رسیدگی دلایل خاص خود را دارد و با شناخت کافی از آنها می‌توان تاحد بسیار زیادی از ریزش میوه جلوگیری کرد.
عمده دلایل ریزش میوه در درختان گلابی و سیب موارد زیر هستند.
- گلدهی زیاد و حذف طبیعی برخی میوه‌ها در اوایل فصل
- گرده‌افشانی ضعیف
- عدم تعادل هورمونی
- کمبود عناصر غذایی در درختان
- کم آبیاری یا آبیاری‌های بیش‌ازحد
- تنش‌هایی دمایی مثل گرما و وزش مداوم باد
- خسارت آفات و بیماری‌ها
- عدم هرس و نفوذ ناکافی نور به داخل شاخ و برگ درختان
- استفاده از ارقام حساس به ریزش میوه
زمانیکه تعداد میوه تشکیل شده روی درختان زیاد باشد، این میوه‌ها برای درشت شدن نیاز بالایی به عناصر غذایی خواهند داشت و بین این میوه‌ها رقابت شکل می‌گیرد. درخت برای اینکه تعداد میوه متعادل با سایز مناسب را حفظ کند، بخشی از میوه‌های تشکیل شده را بصورت طبیعی در اوایل فصل می‌ریزد.
شرایط نامساعد محیطی مثل باران‌های سنگین و همچنین جمعیت پایین حشرات گرده‌افشان در زمان گلدهی باعث گرده‌افشانی ضعیف و تشکیل میوه‌های ضعیف می‌شود که پتانسیل بالایی در برابر ریزش خواهند داشت. استفاده از کندوهای زنبور عسل در باغات گلابی و سیب تاثیر بسیار زیادی در بهبود کیفیت گلدهی و تشکیل میوه دارد.
کم آبیاری و یا آبیاری‌های سنگین بخصوص در خاک‌های با بافت سنگین باعث افزایش معنی‌دار ریزش میوه درختان سیب و گلابی می‌شود. در هردو حالت، سیگنال‌های استرس مانند اتیلن و آبسزیک اسید تولید می‌شود که می‌تواند منجر به ریزش میوه شود.
هرس ناکافی باعث کاهش نفوذ نور به داخل شاخ و برگ درختان، به هم خوردن تعادل هورمونی و افزایش ریزش میوه می‌شود. فتوسنتز در این شرایط کاهش یافته و میوه‌ها کیفیت مناسبی نخواهند داشت.
جلوگیری از ریزش میوه درختان سیب و گلابی
اگر دلایل ریزش میوه را بخوبی بشناسید، براحتی می‌توانید تاحد زیادی مانع از این ریزش شوید. در ادامه به برخی از راهکارهای جلوگیری از ریزش میوه در درختان گلابی و سیب می‌پردازیم.
هرس درختان
هرس درختان باعث ایجاد تعادل بین نسبت میوه‌های تشکیل و شاخ و برگ درختان می‌شود. نور کافی به داخل شاخ و برگ نفوذ کرده و میوه‌ها مواد فتوسنتزی را بصورت بهینه دریافت خواهند کرد و کیفیت مناسبی خواهند داشت. در این شرایط ریزش میوه به حداقل می‌رسد.
استفاده از کندوی زنبور عسل در باغ
استفاده از زنبور عسل در باغات سیب و گلابی باعث افزایش کیفیت گلدهی، گرده‌افشانی و تشکیل میوه می‌شود. میوه‌های تشکیل شده قوی بوده و احتمال ریزش آنها در اوایل فصل کمتر خواهد بود.
تنظیم مدارهای آبیاری در باغات
هم کم آبیاری و هم آبیاری بیش از حد درخت را مجبور می‌کند که بقاء خودش به تولید مثل (تولید میوه) در اولویت قرار دهد و بخش زیادی از میوه‌ها را بریزد. بنابراین در مراحل مختلف رشد توجه ویژه به فواصل و حجم آبیاری‌ها داشته باشید.
توجه ویژه به تغذیه درختان
کمبودهای غذایی نقش مهمی در ریزش میوه سیب و گلابی دارند. برای جلوگیری از آن باید در تمام دوره رشد از کودهای مناسب استفاده کرد. چند نکته کوددهی بصورت زیر قابل توصیه است.
- محلول‌پاشی‌های فروت‌ست تاثیر زیادی در جلوگیری از ریزش میوه در مراحل اولیه فصل دارد.
- محلول‌پاشی دوره‌ای کودهای کلسیمی بعد از تشکیل میوه و در طول دوره رشد آن باعث کاهش ریزش میوه در درختان سیب و گلابی می‌شود.
- محلول‌پاشی کودهای سیلیکات پتاسیم در طول دوره رشد میوه باعث افزایش مقاومت درختان به تنش‌های محیطی مثل گرما، جلوگیری از ریزش و افزایش رنگ‌گیری میوه سیب و گلابی می‌شود.
- کوددهی زمستانه درختان تاثیر زیادی در استارت مناسب رشدی در فصل بهار دارد.
مبارزه با آفات و بیماری‌ها
زمانیکه درختان مورد حمله انواع بیماری و آفت قرار می‌گیرند، ضعیف شده و برای حفظ بقای خود، میوه‌ها را می‌ریزند. درصورت مشاهده هرگونه علائم آفت و بیماری با مشورت متخصصین این حوزه از سموم مناسب استفاده کنید.
اگر درباره ریزش میوه درختان گلابی و سیب تجربه و نظری دارید با ما به اشتراک بگذارید.
