کود اوره با 46 درصد نیتروژن یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین کودهایی است که در ایران برای انواع کشت‌های زراعی و باغی مصرف می‌شود. کود اوره با نام‌های کود سفید یا شکری هم شناخته می‌شود. این کود از حلالیت بالایی در آب برخوردار است و می‌تواند بصورت موثری نیتروژن مورد نیاز گیاه را تامین کند. هرچند درکنار مزایا معایبی نیز دارد که در این آموزش به همه آنها پرداخته می‌شود.
این مقاله هم قرار است به یکی از جامع‌ترین آموزش‌ها در مورد کود اوره در سطح وب تبدیل شود که بتدریج مطالب جدیدی به آن اضافه خواهد شد. پس با ما همراه باشید.
مزایای کود اوره
- اوره معمولا بصورت جامد گرانول به رنگ سفید تولید می‌شود که این موضوع استفاده آن را راحت می‌کند.
- کود اوره را می‌توان هم بصورت محلول پاشی برگی و هم بصورت سرک روی خاک اعمال کرد.
- نسبت به فرم‌های دیگر، نیتروژن بیشتر (حدود 46 درصد نیتروژن) و قیمت ارزان‌تری دارد.
- فرآیند تولید اوره آلاینده‌های زیست‌محیطی کمتری آزاد می‌کند.
- اگر بدرستی استفاده شود، تاثیر بسزایی روی افزایش عملکرد خواهد گذاشت.
استفاده موثر کود اوره
اگر کود اوره برای مدت طولانی در طول هوای گرم روی سطح خاک باقی بماند، نیتروژن موجود در کود با آزاد شدن به جو از دسترس خارج خواهد شد. بنابراین در استفاده از این کود باید دقت کافی را لحاظ کرد.
برای افزایش کارایی مصرف اوره باید آن را باخاک مخلوط کرد و یا بصورت کودآبیاری مصرف کرد.
توجه شود که ریختن کود اوره در سطح حاک بدون ترکیب آن با خاک باعث تلفات نیتروژن خواهد شد. اگر بعد از پخش روی خاک بارندگی یا آبیاری صورت گیرد این تلفات به حداقل خواهد رسید. بعد از پخش اوره در سطح خاک مقدار حداقل 5 میلی‌متر آب لازم است تا این کود را حل کرده و تلفات آمونیاک را کاهش دهد.
تلفات نیتروژن موجود در اوره تحت تاثیر دما و pH خاک
حتما می‌دانید که اگر اوره مدت زیادی در خاک بماند از طریق تصعید به گاز تبدیل شده و از دسترس خارج می‌شود. باید بدانید که این تلفات تحت تاثیر دما و pH خاک است. بطوریکه با افزایش دما برمیزان این تلفات افزوده می‌شود. همچنین در خاک‌های قلیایی (pH بالا) نیز تلفات اوره افزایش می‌یابد.
مصرف کود اوره
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در این زمینه مطرح می‌شود، زمان مصرف کود اوره است. باید توجه داشته باشید که شما زمانی باید این کود را مصرف کنید که گیاه آماده دریافت آن باشد. بهترین زمان اینکار فصل رشد است.
توجه شود که مصرف خاکی اوره در انتهای فصل و پائیز چندان موثر نخواهد بود چون از طرف ریشه جذبی صورت نگرفته و از طرفی حضور طولانی مدت اوره در خاک باعث شستشوی آن خواهد شد. در این زمینه استثنائی وجود دارد. برای تقویت جوانه‌های بارده می‌توان بعد از برداشت میوه از اوره بصورت محلول پاشی برگی استفاده کرد.
بصورت کلی اوره باید زمانی مصرف شود که گیاه آمادگی دریافت آن را داشته باشد. یعنی هم شاخ و برگ داشته و هم ریشه فعال داشته باشد. استفاده زودتر از موعد باعث تلفات کود و هدررفت هزینه‌ها می‌شود.
باتوجه به فراریت اوره و پتانسیل بالای تلفات آن توصیه می‌شود در تمام گیاهان زراعی و باغی این کود را بصورت یکجا مصرف نکنید بلکه آن را در چند مرحله بصورت تقسیطی به‌کار ببرید. از طرفی مصرف یکجای این کود احتمال گیاهسوزی را ایجاد خواهد کرد.
توجه: اگر قبل از کشت گیاه زراعی اوره مصرف می‌کنید، توجه شود که فاصله مناسبی بین کود و بذر ایجاد کنید یعنی کود را در فاصله حداقل 5 سانتی‌متری بذر قرار دهید. تماس کود اوره با بذر باعث مسمومیت و جلوگیری از جوانه‌زنی بذر می‌شود.
به عنوان مثال تحقیقی که در دانشگاه ویسکانسین آمریکا صورت گرفته به این نتیجه رسیدند که مصرف اوره در کنار بذر سمیت زیادی ایجاد کرده و عملکرد را تاحد زیادی کاهش می‌دهد. در این تحقیق وقتی کود را با فاصله کناری و عمقی 5 سانتی‌متری قرار دادند دیدند که این آسیب به حداقل رسید.
محلول پاشی اوره
اوره را می‌توان بصورت محلول پاشی برگی نیز مصرف کرد. این کود حلالیت بالایی در آب داشته و به آسانی از طریق برگ‌ها جذب می‌شود. نکته بسیار مهمی که باید در زمان محلول پاشی اوره به آن توجه کنید مقدار مصرف و درصد بیورت موجود در کود است.
تحقیقات نشان می‌دهد کود اوره‌ای که برای برگ‌پاشی استفاده می‌کنید، باید بیورت آن کمتر از 0.25 درصد باشد. درصد بالای این ترکیب در داخل کود باعث گیاهسوزی می‌شود. برای میزان محلول پاشی کود اوره می‌توانید از این کود به‌مقدار 0.5 تا 2 کیلوگرم در 100 لیتر آب استفاده کنید. همچنین استفاده از دزهای بالا احتمال گیاهسوزی را افزایش می‌دهد.
توجه شود که محلول پاشی اوره باید در هوای خنک و به دور از تابش آفتاب صورت گیرد. بهترین زمان این کار اوایل صبح و یا عصر می‌باشد.
